Grbić: Investiciono-razvojna banka RS je najčešće služila kao privatni bankomat podobnim

Poslanici NSRS radni dan počeli raspravom o Izvještaju o poslovanju Investiciono-razvojne banke Republike Srpske (IRBRS) za 2023. godinu.

-IRBRS je tokom 2023. godine ostvarila neto dobit od 29,4 miliona KM. Međutim, značajan dio ove dobiti proizašao je iz prodaje problematičnih potraživanja nominalne vrijednosti od 125,5 miliona KM, za što je ostvareno 35,6 miliona KM. Dakle, nešto što vrijedi 125 miliona IRB je prodala za 35 miliona, rekao je poslanik SDP-a Saša Grbić.

Grbić dodaje da kruži Prijedorom priča kako je supruga bivšeg direktora častila kolege u opštini Prijedor, gdje je zaposlena nakon što je njen muž kupio stan u Dubaiju. Pa bi se ovdje mogla upotrijebiti ona: Plata direktora nije velika, ali primanja očito jesu.

Ovakav pristup ukazuje na izazove u naplati kredita i potencijalne slabosti u kreditnoj politici Banke.Prema dostupnim informacijama, IRB je plasirala značajna sredstva kompanijama koje su povezane s vladajućim strukturama kao sto su “Prointer ITTS” i “Kaldera Company”. IRB je najčešće služila kao privatni bankomat podobnim. Ovakvi plasmani otvaraju pitanja o transparentnosti i kriterijima odobravanja kredita, te potencijalnom političkom uticaju na poslovne odluke Banke, dodaje Grbić.

Grbić kaže da je Vlada Republike Srpske je u julu 2024. godine usvojila izmjene zakona kako bi omogućila IRB-u obavljanje unutrašnjeg platnog prometa i primanje depozita.

-Ova odluka izazvala je zabrinutost među ekonomistima i analitičarima, koji smatraju da bi takav potez mogao dovesti do dodatnih sankcija prema IRB-u, posebno u kontekstu postojećih međunarodnih sankcija prema određenim subjektima u Republici Srpskoj. Ovo je još jedna ona narodna  poznata: Obećanje – ludom radovanje. Prodaja problematičnih potraživanja u iznosu od 180 miliona KM, bez objavljivanja identiteta dužnika, ukazuje na nedostatak transparentnosti u poslovanju IRB-a. Ovakva praksa otežava javnosti i nadležnim institucijama praćenje odgovornosti i efikasnosti u upravljanju sredstvima, zaključuje Grbić diskutujući o radu IRB-a.

Ekonomski analitičari upozoravaju da bi transformacija IRB-a u instituciju koja obavlja platni promet mogla dodatno destabilizovati finansijski sektor Republike Srpske, posebno ako bi Banka bila izložena međunarodnim sankcijama. Takav razvoj događaja mogao bi imati dalekosežne negativne posljedice po ekonomiju Republike Srpske.

-Iako izvještaj o poslovanju IRB-a za 2023. godinu prikazuje određene pozitivne finansijske rezultate, detaljna analiza ukazuje na ozbiljne izazove u upravljanju kreditnim portfolijom, transparentnosti poslovanja i strateškom planiranju. Naša preporuka je da Narodna skupština Republike Srpske detaljno razmotri ove aspekte i inicira mjere za poboljšanje korporativnog upravljanja, smanjenje političkog uticaja na poslovne odluke i jačanje transparentnosti u radu IRB-a, zaključio je Grbić.

Tok.tv